صبح‌های زمستانی گاهی با روشن نشدن ماشین در هوای سرد شروع می‌شود؛ مشکلی که معمولاً از غلیظ‌شدن روغن، افت توان باتری یا اختلال در سوخت‌رسانی و جرقه‌زنی ناشی می‌شود. در خودروهای قدیمی‌تر، علت روشن نشدن ماشین کاربراتوری در هوای سرد اغلب به به‌هم‌خوردن نسبت هوا و سوخت یا یخ‌زدگی مسیرهای ریز کاربراتور برمی‌گردد.
18 علت روشن نشدن ماشین کاربراتوری در هوای سرد
وقتی دما پایین می‌آید، موتورهای کاربراتوری نسبت به تغییرات دمایی بسیار حساس‌تر از سامانه‌های انژکتوری عمل می‌کنند. بنابراین علت روشن نشدن ماشین کاربراتوری در هوای سرد فقط یک مورد نیست؛ مجموعه‌ای از عامل‌های سوخت، هوا، جرقه و مکانیک کنار هم قرار می‌گیرند و نتیجه، همان تجربه ناخوشایند روشن نشدن ماشین در هوای سرد است.
نکته: برای نتیجه‌گیری بهتر، موارد را از آسان به پیچیده بررسی کنید؛ از باتری و اتصالات شروع کنید، بعد سراغ سوخت و کاربراتور بروید، سپس سیستم جرقه‌زنی، و در پایان عیوب مکانیکی/تنظیمی را چک کنید. این ترتیب در بیشتر سناریوهای روشن نشدن ماشین در هوای سرد شما را سریع‌تر به پاسخ می‌رساند.
۱) تبخیر نشدن بنزین در هوای سرد
در موتور کاربراتوری، برای استارت سرد مخلوط «سوخت غنی‌تر» لازم است. در دمای پایین، تبخیر بنزین کم می‌شود و مخلوط رقیق می‌گردد؛ موتور «می‌گیرد» ولی روشن نمی‌ماند. این یکی از رایج‌ترین علت روشن نشدن ماشین کاربراتوری در هوای سرد است.
راهحلها:
- ساسات (Choke) را به‌درستی فعال کنید تا مخلوط غنی‌تر شود.
- بنزین باکیفیت بزنید و در زمستان باک را نیمه‌پر یا نزدیک به پر نگه دارید تا رطوبت و بخار آب کمتر جمع شود (کمک به پیشگیری از علت روشن نشدن ماشین در یخبندان).
- اگر خودرو مدتی خواب بوده، مقدار کمی بنزین تازه اضافه کنید.
۲) یخ‌زدگی کاربراتور و تشکیل یخ روی ونچوری/پروانه‌ها
بخار آبِ ورودی می‌تواند روی قسمت‌های داخلی کاربراتور یخ بزند و مجرای هوا یا ژیگلورها را نیمه‌مسدود کند؛ نتیجه، گاز نخوردن یا روشن نشدن ماشین در هوای سرد است.
راهحلها:
- فیلتر هوا را خشک و تمیز نگه دارید؛ فیلتر نمناک در سرما بدقلق است.
- از اسپری ضدیخ/کاربراتور برای بازکردن لوله‌های خودرو استفاده کنید.
- در توقف‌های طولانی زیر برف، از کاور موتور استفاده کنید (نه مستقیم روی اگزوز/منیفولد).
۳) تنظیم نبودن یا گیرکردن ساسات (دستی یا خودکار)
ساسات سفت، سیم پاره یا فنر برگشتِ ضعیف باعث می‌شود مخلوط درست نشود؛ یا زیادی غنی (غرق‌شدن موتور) یا زیادی رقیق (استارت طولانی). این نقص، «کلاسیک‌ترین» علت روشن نشدن ماشین کاربراتوری در هوای سرد است.
راهحلها:
- حرکت آزاد اهرم و کابل ساسات را چک و روانکاری کنید.
- در نوع خودکار، خروجی حرارتی (واترچوک/الکتروچوک) و بی‌متال بررسی و تنظیم شود.
- پس از روشن شدن، ساسات را تدریجی آزاد کنید تا خام‌سوزی و خفگی پیش نیاید.
۴) سطح نامناسب سوخت در محفظه شناور (Float Bowl)
ارتفاع سوخت اگر خیلی پایین باشد، مخلوط فقیر و اگر بالا باشد، موتور خفه می‌کند؛ هر دو یعنی روشن نشدن ماشین در هوای سرد یا ناپایداری دور سرد.
راهحلها:
- ارتفاع شناور و سلامت سوپاپ سوزنی را طبق دفترچه تنظیم کنید.
- نشتی گاسکت درب کاربراتور را برطرف کنید.
۵) گرفتگی ژیگلور سرد/مدار دور آرام (Idle Circuit)
رسوب ناشی از ماندگی بنزین و آلودگی باعث می‌شود مدار دور آرام سوخت کافی ندهد؛ موتور فقط با گاز نگه داشته می‌شود یا اصلاً روشن نمی‌شود به‌ویژه در علت روشن نشدن ماشین در یخبندان.
راهحلها:
- کاربراتور با کیت سرویس و هوای فشرده را باز و شستشو دهید.
- فیلتر بنزین را تعویض و شست‌وشوی مسیر سوخت را انجام دهید.
۶) پمپ شتاب‌دهنده (Accelerator Pump) ضعیف یا پاره
غشای پمپ اگر خشک/پاره شود، هنگام فشردن گاز، پاشش فوری سوخت ندارید و استارت سرد طولانی می‌شود.
راه‌حل:
- بازدید و تعویض دیافراگم پمپ و بررسی نشتی اورینگ‌ها
۷) خلأ کاذب (Vaccum Leak) در منیفولد و شیلنگ‌ها
ترکِ منیفولد یا شیلنگ‌های وکیومِ پیرشده، هوا را بی‌حساب وارد می‌کند و مخلوط را بسیار رقیق می‌سازد؛ یکی از پنهان‌ترین دلایل روشن نشدن ماشین در هوای سرد است.
راهحلها:
- بازبینی و تعویض شیلنگ‌های وکیوم و محکم‌کردن بست‌ها
- بررسی واشر زیر کاربراتور و منیفولد برای نشتی
۸) رطوبت در درپوش دلکو، وایرها و سرشمع‌ها
تراکم رطوبت داخلی، جرقه را پراکنده و ضعیف می‌کند؛ موتور «می‌زند» اما روشن نمی‌شود. این سناریو در علت روشن نشدن ماشین در یخبندان بسیار شایع است.
راهحلها:
- خشک‌کردن درپوش دلکو و وایرها با اسپری خشک‌کن الکتریکی
- تعویض درپوش ترک‌خورده، ذغال و چکش دلکو در صورت خوردگی
- استفاده از وایر با عایق سالم و سرشمع مرغوب
۹) شمع‌های نامرغوب یا دوده‌زده
جرقه ضعیف در سرما بدتر هم می‌شود و نتیجه، روشن نشدن ماشین در هوای سرد یا بدکارکردی دور سرد است.
راهحلها:
- تنظیم فاصله دهانه شمع طبق توصیه سازنده
- تمیزکاری/تعویض شمع با گرید حرارتی مناسب زمستان
۱۰) تایمینگ جرقه و آوانس خلأ/گِرانی
تایم عقب‌افتاده، استارت سرد را سخت می‌کند؛ خرابی آوانس خلأ یا وزنه‌های آوانس گرانی در دلکو نیز همان اثر را دارد.
راهحلها:
- تنظیم تایمینگ با لامپ استروب
- تست عمل‌کرد آوانس خلأ (با پمپ دستی) و آزادبودن وزنه‌ها
۱۱) باتری ضعیف و اتصالات جرم‌گرفته
سردی هوا ظرفیت باتری را کم می‌کند؛ اتصالات سولفاته نیز افت ولتاژ می‌دهد و استارتر زور کافی ندارد، ریشه مهم دیگرِ علت روشن نشدن ماشین کاربراتوری در هوای سرد.
راهحلها:
- تست سلامت و شارژ باتری و تمیزکاری قطب‌ها و بست‌ها
- بررسی کابل منفی شاسی/موتور و سفت‌کردن نقاط اتصال
۱۲) استارتر کم‌جان یا بوش/آرمیچر فرسوده
چرخش کند میل‌لنگ یعنی کمپرس ناکافی برای گرفتن موتور.
راه‌حل:
- تست جریان‌کشی استارتر و بازسازی یا تعویض در صورت لزوم
۱۳) روغن نامناسب فصل؛ ویسکوزیته بالا
روغن سفت، مقاومت چرخش را زیاد می‌کند و استارت را طولانی؛ این مورد همواره با روشن نشدن ماشین در هوای سرد گره خورده است.
راه‌حل:
- استفاده از 0W-30 یا 5W-30 با استاندارد مناسب سازنده و تعویض به‌موقع آن
۱۴) آب یا یخ در مسیر سوخت
چگالش رطوبت در باک و لوله‌ها به‌صورت قطرات آب، در سرما یخ می‌زند و مسیر را می‌بندد؛ نمونه روتین علت روشن نشدن ماشین در یخبندان.
راهحلها:
- افزودنی‌های حاوی الکل برای معلق‌سازی آب
- نگه‌داشتن باک پُرتر در زمستان و تعویض به‌موقع فیلتر سوخت
۱۵) کمپرس پایین به‌علت فرسودگی رینگ/سوپاپ
موتورهای قدیمیِ کاربراتوری اگر کمپرس افت کرده باشد، در سرما بدتر روشن می‌شوند.
راه‌حل:
- تست تراکم هر سیلندر و تنظیم فیلر سوپاپ (تعمیرات اساسی در صورت نیاز)
۱۶) ناهماهنگی پیچ‌های هوا/سوخت و دور آرام
تنظیم غلط پیچ مخلوط و دور آرام باعث می‌شود موتور فقط با گاز نگه داشته شود و سرد روشن نشود؛ از جنس پنهانِ علت روشن نشدن ماشین کاربراتوری در هوای سرد.
راه‌حل:
- تنظیم علمی با دورسنج/آنالایزر گازهای خروجی (ثبت وضعیت قبل و بعد از تنظیم)
۱۷) نشتی سوخت و بوگیری/خفه‌کردن موتور
اورفلو از شناور، نشتی گاسکت یا فشار پمپ سوخت بیش‌ازحد، موتور را غرق می‌کند و شمع‌ها خیس می‌شوند؛ مصداق دیگر روشن نشدن ماشین در هوای سرد.
راهحلها:
- کنترل فشار پمپ
- بررسی سوزن و شناور
- تعویض گاسکت‌ها
۱۸) سناریوهای ویژه‌ای که ممکن است خودرو بعد از آن روشن نشود
- بعد از شست‌وشو/باران
علت: رطوبت در دلکو/وایرها
راهحلها: خشک‌کردن درپوش دلکو و وایرها با اسپری خشک‌کن الکتریکی، تعویض درپوش ترک‌خورده، ذغال و چکش دلکو در صورت خوردگی، استفاده از وایر با عایق سالم و سرشمع مرغوب
- وقفه استفاده طولانی از خودرو
علت: بنزین کهنه، لاک‌رِزین در ژیگلورها
راه‌حل: شست‌وشوی کامل کاربراتور
چک‌لیست سریع برای پیدا کردن علت روشن نشدن ماشین در هوای سرد
- وضعیت باتری و اتصالات
- ساسات اتومبیل و حرکت کابل
- سطح سوخت در کاربراتور و نشتی‌ها
- فیلتر هوا/بنزین
- دلکو/وایر/شمع
- نشتی خلأ
- تایمینگ و آوانس
- بررسی کمپرس
این ترتیب، رایج‌ترین مسیرهای علت روشن نشدن ماشین کاربراتوری در هوای سرد را پوشش می‌دهد و در شرایط سخت علت روشن نشدن ماشین در یخبندان هم کاربردی است.
اگر با روشن نشدن ماشین در هوای سرد در خودروی کاربراتوری روبه‌رو هستید، احتمالاً یکی از چندگانه‌های تبخیر ضعیف سوخت، یخ‌زدگی/نشتی هوا در کاربراتور، جرقه نامطمئن یا کمپرس کم دخیل است. با رعایت سرویس‌های ساده، روغن مناسب فصل، فیلترهای تمیز، تنظیم ساسات، شمع و وایر سالم و عدم نشتی خلأ بخش بزرگی از علت روشن نشدن ماشین کاربراتوری در هوای سرد برطرف می‌شود.
نظرات کاربران