زمانی که صحبت از برق‌دزدی می‌شود، اولین چیزی که به ذهن می‌رسد گرفتن انشعاب غیر مجاز از برق قبل از کنتور به منظور فرار کردن از پرداخت پول برق است. اما برق‌دزدی در واقع زمانی رخ می‌دهد که پول قبض برق از حد معمول بیشتر می‌شود که نشان دهنده خراب بودن یکی از تجهیزات و وسایل برقی و مصرف بیش از حد برق توسط این دستگاهها است. در این مطلب قصد داریم ابتدا با علت‌های افزایش بیش از حد قبض برق به دلیل افزایش مصرف برق دستگاهها و وسایل برقی آشنا شویم و در ادامه در مورد علت‌های برق‌دزدی و انشعاب غیر مجاز و پیامدهای آن صحبت کنیم.
علت‌های برق دزدی ساختمان چیست؟
همانطور که اشاره شد یکی از نمونه‌های برق‌دزدی در ساختمان زمانی است که با قبض برق زیاد مواجه می‌شوید که نشان دهنده وجود مشکل در سیستم برق ساختمان و مصرف بیش از اندازه و غیر معمول برق است که منجر به افزایش هزینه قبض برق می‌شود. در واقع برق‌دزدی تنها به معنی مصرف برق کمتر به منظور دسترسی به برق رایگان نیست. زیرا در شرایطی ممکن است به دلیل وجود برخی مشکلات و به صورت سهوی، مصرف برق بیش از حد شده و منجر به افزایش هزینه‌های برق شود. از علت‌های این اتفاق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اتصالات نادرست وسایل برقی: در داخل ساختمان‌ها و منازل دستگاهها و وسایل برقی مختلفی وجود دارند که مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورتی که وسایل برقی پرکاربرد اتصالات نامناسب داشته باشند، برق‌دزدی در سیستم رخ می‌دهد. سه‌راهی‌ها و چندراهی‌ها از جمله پرکاربردترین وسایل در منازل هستند که برای اتصال همزمان چند وسیله به صورت همزمان به برق مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورتی که این تجهیزات معیوب باشند، نه تنها موجب وارد شدن آسیب به دستگاهها می‌شوند بلکه باعث برق‌دزدی شده و مقادیر بیش از حد مجاز مصرف برق را کنتور ثبت می‌کنند که نتیجه آن افزایش هزینه برق خواهد بود.
- وجود سیم‌های لخت: یکی دیگر از علت‌های ثبت مقادیر مصرف زیاد برق در کنتور، وجود سیم‌های لخت است. وجود سیم لخت باعث می‌شود که برق بیشتری از کنتور کشیده شده و در نتیجه برق‌دزدی رخ دهد. به همین دلیل بررسی و اطمینان از سلامت سیم‌ها و اتصالات می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند.
- عدم سرویس کولر و یخچال: یک سری از وسایل مانند کولر و یخچال که در داخل ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، جزو وسایل پرمصرف محسوب می‌شوند. سرویس کردن این وسایل به صورت منظم می‌تواند در کاهش مصرف برق بسیار مؤثر بباشد. در صورتی که به سرویس این دستگاهها توجه نشود، کنتور برق تحت فشار قرار گرفته و برق بیشتری از آن کشیده می‌شود که نتیجه آن برق‌دزدی و افزایش هزینه قبض برق است.
همانطور که اشاره شد گرفتن انشعاب از سیستم برق به صورت غیر مجاز به منظور تأمین برق به صورت رایگان و فرار از پرداخت هزینه، یکی از اصلی‌ترین نمونه‌های برق‌دزدی به حساب می‌آید. از مهم‌ترین دلایل و روش‌های برق‌دزدی به این شکل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اخذ انشعاب اضافی از پشت کنتور: یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین فعالیت‌های برق‌دزدی است که در آن یک انشعاب از پشت کنتور به منظور برق رساندن به تجهیزات برقی پرمصرف کشیده می‌شود. این کار جرم بوده و به همین دلیل معمولا به شکلی انجام می‌شود که انشعاب اضافی قابل مشاهده نباشد.
- گرفتن سیم از تیر برق: در این روش برق‌دزدی که مانند روش قبل، غیر مجاز و جرم به حساب می‌آید، یک انشعاب از نزدیک‌ترین تیر برق گرفته می‌شود. همانطور که گفته شده این روش غیر قانونی بوده و در صورت کشف جریمه به دنبال خواهد داشت.
- دستکاری کردن کنتور برق: در این روش در ساختار کنتور برق تغییراتی ایجاد می‌شود. در این روش افراد کنتور برق ساختمان را دستکاری کرده که این موضوع باعث می‌شود در میزان محاسبه مصرف برق، اختلال ایجاد شود. نکته جالب این است که در این روش مصرف برق ثبت شده نصف مصرف واقعی بوده و به همین دلیل تشخیص برق‌دزدی راحت‌تر می‌شود.
روش‌های تشخیص برق دزدی ساختمان
چگونه نشتی برق را پیدا کنیم؟ این سوالی است که در خصوص روش کشف برق دزدی در ساختمان مطرح می‌شود. کلیه مواردی که در بالا مورد اشاره قرار گرفت، مصادیق و دلایل برق‌دزدی در ساختمان هستند که می‌توانند خطرات و تبعاتی به همراه داشته باشند. در مورد تشخیص برق‌دزدی در ساختمان باید به این موضوع اشاره کرد که این کار ساده نیست اما در صورتی که برخی از اقدامات انجام شود می‌توان به کمک آن‌ها برق‌دزدی در ساختمان‌ها را تشخیص داد. بهترین روش‌های تشخیص برق‌دزدی در ساختمان شامل موارد زیر هستند:
- بررسی قبض برق برای روش تشخیص برق دزدی ساختمان: یکی از روش‌های تشخیص برق‌دزدی در ساختمان‌ها بررسی قبض برق و مقایسه آن در دوره‌های مختلف است. در صورتی که پس از بررسی قبض برق مشاهده شود که میزان مصرف فعلی با میزان مصرف دوره‌های قبل تفاوت زیادی دارد، به احتمال وجود برق‌دزدی در ساختمان وجود دارد.
- استفاده از سیستم‌های نظارت تصویری: در خصوص نحوه شناسایی انشعاب برق غیر مجاز در ساختمان‌ها می‌توان از سیستم‌های نظارتی به عنوان بهترین روش نام برد. نصب و استفاده از این سیستم‌ها می‌تواند در شناسایی افراد سودجو که اقدام به برق‌دزدی از روش‌های مختلف می‌کنند، بسیار مؤثر باشد.
- بررسی تغییرات در شماره‌های کنتور برق: یکی دیگر از راه‌های تشخیص برق‌دزدی در ساختمان بررسی تغییرات شماره‌های کنتور برق است. در این روش تست کنتور برق در صورتی که شماره‌های کنتور به یک مقدار ثابت تغییر کرده باشند، احتمال برق‌دزدی زیاد است.
- بررسی تغییرات در تجهیزات الکتریکی: با بررسی تغییرات در وسایل برقی که در ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد می‌توان برق‌دزدی را تشخیص داد. در صورتی که تغییرات در اتصالات برق و سیم‌های برق مورد بررسی قرار بگیرد، می‌توان برق‌دزدی را شناسایی کرده و تشخیص داد.
- کمک‌گرفتن از یک متخصص: در صورتی که با استفاده از روش‌های قبلی موفق به تشخیص برق‌دزدی در ساختمان نشوید، می‌توانید از یک فرد متخصص در این زمینه کمک بگیرید. برقکار متخصص در این روش از دستگاه تشخیص برق‌دزدی استفاده کرده و شبکه برق ساختمان را مورد بررسی قرار می‌دهد. این روش را می‌توان بهترین راه برای تشخیص وجود برق‌دزدی و اصلاح آن دانست.
نحوه شناسایی انشعاب برق غیر مجاز
یکی از مصادیق برق‌دزدی این است که برخی از مالکان ساختمان‌ها به دلایل مختلف به جای مراجعه به اداره برق در منطقه و خرید انشعاب دائم یا موقت به صورت قانونی، از روش‌های قانونی برای انشعاب‌گیری استفاده می‌کنند. این روش بر خلاف قانون بوده و در صورتی که شناسایی شود، انشعاب غیر مجاز توسط اداره برق جمع‌آوری شده و فرد حقیقی یا حقوقی خاطی باید خسارت پرداخت کند. از رایج‌ترین انشعاب‌های غیر مجاز برق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انشعاب‌گیری از پایه برق به صورت مستقیم
- انشعاب‌گیری از کابل ورودی کنتور در حد فاصل بین پایه برق و کنتور مشترک به صورت غیر قابل رؤیت
- انشعاب‌گیری از کنتور یا کنتورهای همسایگان در ساختمان‌های مجاور
- انشعاب‌گیری از شمش‌های ورودی کلید اتوماتیک تابلو به صورت غیر مجاز از طریق شکستن پلمپ تابلوهای کنتوری
- انشعاب‌گیری از ترمینال پایه‌های فلزی روشنایی در معابر عمومی از طریق شکستن یا باز کردن قفل دریچه ترمینال
- انشعاب‌گیری از کابل‌های زمینی فشار ضعیف به صورت غیر مجاز
در این شرایط ناظران تأسیسات ساختمان به منظور تشخیص انشعاب غیر مجاز برق باید مواد زیر را مورد توجه قرار داده و بررسی نمایند:
- بررسی متناسب بودن آمپراژ کلید مینیاتوری با کنتور درخواستی
- قرار گرفتن مسیر انشعاب کابل خروجی به سمت تابلو برق موقت کارگاه ساختمانی و نمادین نبودن کابل کشیده شده
- بررسی انشعاب برق موقت به مصرف‌کننده
- بررسی کردن آمپراژ ترمینال RCT و محکم بودن اتصالات آن
- نصب بودن ته بند به منظور جلوگیری از برق‌گرفتگی در انتهای ترمینال‌ها
جریمه برق دزدی ساختمان چقدر است؟ با انشعاب غیر مجاز!
همانطور که در بالا اشاره شد، گرفتن انشعاب غیر مجاز از برق به هر نحو، بر اساس قانون تخلف محسوب بوده و جرم آن سرقت برق است. بر اساس قانون مجازات جرم سرقت برق، جزای نقدی از یک تا دو برابر خسارت وارده است. فرد مجرم در صورت اثبات سرقت برق باید کلیه خسارات وارد شده را جبران کند. در صورتی که فرد خاطی از مأمورین اداره برق باشد، پرداخت دو برابر جزای نقدی و جبران خسارت به عنوان مجازات برای وی در نظر گرفته خواهد شد.
نظرات کاربران