کولر و ایرکاندیشنر (تهویه مطبوع) وسایل الکترونیکی محبوبی هستند که به خنک کردن دمای اتاق کمک می‌کنند؛ اما این دو وسیله کاملاً متفاوت عمل می‌کنند و مجموعه‌ای از ویژگی‌های متفاوتی را ارائه می‌دهند. کولر به عنوان یک خنک کننده هوا نیز شناخته می‌شود که عموماً با کشیدن هوای گرم اتاق و عبور دادن آن از روی پدهای مرطوب کار می‌کند و در آنجا باعث تبخیر آب و خنک شدن هوا می‌شود. سپس هوای خنک شده با کاهش دمای اتاق به داخل اتاق بازگردانده می‌شود. کولرهای ابی در مقایسه با کولرگازی بازده انرژی بیشتری دارند و برای آب‌وهوای خشک و گرم بهترین گزینه است و به هوا رطوبت می‌بخشند.
دستگاه تهویه مطبوع از یک مبرد برای خنک کردن هوا استفاده می‌کند و با عبور گاز مبرد از یک سیستم نامحدود از سیم‌پیچ‌ها و یک کمپرسور کار می‌کند. مبرد گرما را از هوای داخل اتاق جذب می‌کند و آن را به بیرون از خانه دفع می‌کند و هوا را خنک نگه می‌دارد. ایرکاندیشنر برای آب‌وهوای گرم و شرجی مناسب‌تر است زیرا رطوبت را از هوا حذف می‌کند و این‌گونه هوا را سبک و خنک می‌کند. این مقاله از فنی مگ به بررسی تخصصی کولر و ایرکاندیشنر و تفاوت آن‌ها با یکدیگر می‌پردازد.
کولر چیست؟
کولرهای هوا بر اساس مبحث بهینه سازی و بر اساس اصل خنک کنندگی تبخیری کار می‌کنند. بهترین مزیت کولر این است که می‌توانید درب و پنجره‌ها را به صورت جزئی باز نگه دارید تا از گردش مداوم هوای تازه اطمینان حاصل کنید. به‌علاوه در مقایسه با سیستم تهویه مطبوع انرژی کمتری مصرف می‌کند. کولر شامل مخازن آب کوچکی هستند که قابلیت ارائه خنک کنندگی به مدت چند ساعت را دارا هستند. آب مخزن باید به‌صورت روزانه تعویض شود تا از تجمع بوی بد و راکد شدن آب جلوگیری شود. انواع کولرهای موجود در بازار شامل:
1- کولرهای هوای بیابانی (Desert air coolers)
معمولاً برای خنک کردن اتاق‌های بزرگ‌تر استفاده می‌شوند و برای مناطق با آب و هوای خشک مناسب هستند. کولرهای هوای بیابانی دارای ظرفیت مخزن آب بزرگ، یک فن بزرگ و یک موتور قدرتمند هستند. این نوع می‌تواند فضای بزرگ‌تری مانند اتاق نشیمن، سالن مهمانی، فضای باز، مغازه یا رستوران را خنک کند.
2- کولرهای هوای شخصی (Personal air coolers)
معمولاً برای خنک کردن اتاق‌های کوچک یا مناطق خاصی از اتاق استفاده می‌شود. کولرهای شخصی دارای ظرفیت مخزن آب کوچک، یک فن کوچک و یک موتور هستند. می‌تواند فضای کوچکی مانند اتاق خواب، دفتر کوچک، ناهارخوری یا اتاق خوابگاه را خنک کند.
ایرکاندیشنر چیست؟
ایرکاندیشنر (air conditioner) وسیله‌ای الکترونیکی است که برای از بین بردن رطوبت و گرما از اتاق استفاده می‌شود و از کولرها مؤثرتر است. این نوع به اصل خنک کننده تبخیری وابسته نیست. همچنین برای رطوبت‌زدایی و خنک کردن اتاق‌های دارای وسایل الکترونیکی مولد گرما مانند سرورهای کامپیوتر و تقویت‌کننده‌های برق بهترین کاربرد را دارند. ایرکاندیشنر حاوی مبرد است که باید به طور منظم پر شود. این دستگاه شامل اجزای مختلفی است و دارای فن، یک سیستم کنترل، یک توری و یک سینی است. ایرکاندیشنر در انواع زیر وجود دارند:
1- ایرکاندیشنر پنجره‌ای
این مدل برای خنک کردن یک اتاق یک‌نفره استفاده می‌کردند. هوای گرم از پشت این کولرگازی‌ها خارج می‌شود، درحالی‌که هوای خنک از جلو خارج می‌شود. هوای این سیستم تهویه مطبوع از طریق سیستم کانالی به اتاق تأمین نمی‌شود. ایرکاندیشنر پنجره‌ای از یک واحد تشکیل شده است که شامل تمام اجزای لازم ازجمله اواپراتور، کندانسور، کمپرسور و کویل خنک کننده است. این واحد در یک پنجره یا از طریق سوراخ در یک دیوار خارجی نصب می‌شود و پشت دستگاه به بیرون از پنجره آویزان می‌شود یا از دیوار بیرون می‌زند.
از مزایای ایرکاندیشنر پنجره‌ای می‌توان به مقرون به صرفه بودن، نصب آسان و عدم نیاز به کانال کشی اشاره کرد. آن‌ها همچنین ازنظر انرژی کارآمد هستند، به خصوص زمانی که به درستی نصب و مهر و موم شوند؛ زیرا تنها مناطق اشغال شده اتاق را خنک می‌کنند. با این حال، سطح سر و صدای آن‌ها، خنک کننده ناکارآمد و اندازه حجیم برخی از معایب رایج آن‌هاست.
2- اسپلیت
این تهویه مطبوع از دو نوع واحد مانند یونیت داخلی و خارجی تشکیل شده است که باهم کار می‌کنند تا اتاق را خنک کنند. عملکرد اسپیلت بدون صداست و فضای کمتری را در اتاق اشغال می‌کند. در کل عملکرد این نوع، بسیار مشابه به عملکرد سیستم‌های تهویه مطبوع پنجره‌ای است که در همان چرخه اولیه خنک کننده فشرده‌سازی بخار کار می‌کنند.
اسپلیت که به عنوان سیستم‌های تهویه مطبوع بدون کانال نیز شناخته می‌شود، از دو واحد داخلی و خارجی تشکیل شده است. یونیت خارجی کمپرسور را در خود جای داده است، درحالی‌که واحد داخلی شامل کویل اواپراتور، هواگیر و فن دمنده است. این سیستم تهویه مطبوع با استخراج گرما از هوای داخل و انتقال آن به بیرون کار می‌کند.
واحدهای داخلی و خارجی از طریق یک سوراخ کوچک در دیوار که خطوط مبرد و برق از آن عبور می‌کنند به هم متصل می‌شوند. تهویه مطبوع اسپلیت می‌تواند به عنوان سیستم‌های خنک کننده فقط کار کند یا می‌تواند گرمایش و سرمایش را تأمین کند.
برخی از مزایای سیستم‌های تهویه مطبوع اسپلیت این است که ازنظر انرژی بسیار کارآمد هستند زیرا از اتلاف انرژی و نشتی ناشی از سیستم‌های کانالی جلوگیری می‌کنند. کنترل دمای فردی ارائه شده توسط سیستم‌های اسپلیت نیز سفارشی‌سازی دمای اتاق به اتاق را فراهم می‌کند که صرفه‌جویی در مصرف انرژی را تنها با خنک کردن اتاق‌های مورد استفاده امکان‌پذیر می‌کند. علاوه بر این، این سیستم‌ها را می‌توان به راحتی در مناطقی نصب کرد که نصب کانال غیرممکن است و ممکن است واحد پنجره جذاب نباشد.
با این حال، سیستم‌های تهویه مطبوع اسپلیت به طور کلی گران‌تر از یک واحد پنجره‌ای یا یک تهویه مطبوع قابل حمل هستند و نیاز به نصب حرفه‌ای دارند. علاوه بر این، تعمیر و نگهداری این سیستم‌ها نیز پیچیده‌تر است و فقط باید توسط یک تکنسین ماهر انجام شود.
3- تهویه مطبوع مرکزی
معمولاً در خانه‌ها و آپارتمان‌های بزرگ‌تر به دلیل سیستم‌های خنک کننده استفاده می‌شوند؛ و هوای خنک را با استفاده از شبکه‌ای از مجاری، در کل ساختمان به گردش درمی‌آورد. تهویه مطبوع مرکزی نوعی سیستم تهویه مطبوع است که از مجاری برای گردش هوای خنک در سراسر ساختمان یا خانه استفاده می‌کند. برخلاف واحدهای پنجره‌ای یا تهویه مطبوع قابل حمل، سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی برای خنک کردن کل خانه یا اتاق بزرگ طراحی شده‌اند و می‌توانند خنک کننده یکنواخت در سراسر فضا ایجاد کنند.
سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی شامل یک واحد بیرونی است که دارای یک کمپرسور، یک فن و یک کویل کندانسور است. این واحد به یک واحد داخلی متصل است که معمولاً در زیرزمین یا اتاق زیر شیروانی قرار دارد و یک کویل اواپراتور و یک فن دمنده را در خود جای داده است. این دو واحد توسط خطوط مبرد و یک سیستم کانالی که هوای خنک را از اواپراتور به اتاق‌های ساختمان می‌برد به هم متصل می‌شوند.
برخی از مزایای سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی شامل این است که می‌توانند خنک کننده یکنواخت را در یک فضای بزرگ فراهم کنند و می‌توانند دما را به میزان دقیق تنظیم کنند. علاوه بر این، ازآنجایی‌که کمپرسور و کندانسور در فضای باز قرار دارند، سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی می‌توانند بی‌سروصدا در داخل کار کنند. با این حال، هزینه اولیه نصب و نگهداری مورد نیاز بسیار بیشتر از یک پنجره یا واحد تهویه مطبوع قابل حمل است. همچنین شایان ذکر است که آن‌ها نیاز به کانال کشی نصب شده در خانه دارند که ممکن است بر اثربخشی کلی و مقرون به صرفه بودن سیستم تأثیر بگذارد.
4- تهویه مطبوع قابل حمل
تهویه مطبوع قابل حمل که به آن‌ها تهویه مطبوع ایستاده نیز می‌گویند واحدهای مستقلی هستند که به راحتی نصب می‌شوند و می‌توانند اتاق‌ها را بدون نیاز به نصب دائمی یا کانال کشی خنک کنند. این تهویه مطبوع معمولاً چرخ دار هستند و در صورت نیاز می‌توان آن‌ها را از اتاقی به اتاق دیگر منتقل کرد.
تهویه مطبوع قابل حمل با کشیدن هوای گرم از اتاق، عبور دادن آن از طریق کویل اواپراتور که هوا را خنک می‌کند و رطوبت را از بین می‌برد، کار می‌کند و سپس هوای خنک و خشک را دوباره به داخل اتاق رها می‌کند. سپس هوای گرم از طریق سیستم دریچه‌ای که معمولاً در پنجره نصب می‌شود خارج می‌شود.
سیستم‌های تهویه مطبوع قابل حمل در اندازه‌ها و ظرفیت‌های خنک کننده متفاوتی هستند و می‌توانند اتاق‌ها را از فضاهای کوچک تا اتاق‌های بزرگ به طور مؤثر خنک کنند. آن‌ها همچنین به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در مقایسه با یک سیستم مرکزی ازنظر انرژی کارآمد و مقرون به صرفه باشند.
از مزایای کولرگازی‌های قابل حمل می‌توان به سهولت نصب، انعطاف‌پذیری و قابلیت حمل آن اشاره کرد. آن‌ها نیازی به کانال کشی ندارند، بنابراین برای افرادی که در آپارتمان یا فضاهای اجاره‌ای زندگی می‌کنند، عالی هستند. آن‌ها همچنین مقرون به صرفه بوده و نسبت به سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی ازنظر انرژی کارآمدتر هستند. با این حال، به طور کلی نسبت به پنجره‌های سنتی یا واحدهای تهویه مطبوع مرکزی قدرت و کارایی کمتری دارند و می‌توانند صدا ایجاد کنند و ردپای بزرگ‌تری در اتاق داشته باشند.
تفاوت کولر و ایرکاندیشنر (تهویه مطبوع)
جدول زیر تفاوت‌های عمده بین کولر و ایرکاندیشنر را نشان می‌دهد:
| مشخصات | ایرکاندیشنر | کولر |
| منبع آب | استفاده از آب برای کاهش دمای اتاق | عدم استفاده از آب برای خنک کردن دمای اتاق |
| قیمت دستگاه | گران | مقرون به صرفه |
| هزینه تعمیر و نگهداری | هزینه نگهداری بالا | هزینه‌های نگهداری کمتر |
| کاربرد | فقط در داخل خانه | هم در داخل و هم در خارج |
| نصب و راه‌اندازی | نصب پیچیده‌تر | راه‌اندازی ساده |
| انرژی کارآمد | مصرف انرژی کمتر | انرژی کارآمدتر |
نتیجه
به طور کلی، کولرها نسبت به ایرکاندیشنر انرژی کمتری مصرف می‌کنند، اما در آب و هوای بسیار مرطوب و گرم کارایی کمتری دارند. از طرفی ایرکاندیشنر در تمام اقلیم‌ها مؤثرتر است اما انرژی بیشتری مصرف می‌کند و گازهای مضر را آزاد می‌کند.
تصمیم برای انتخاب بین کولر و ایرکاندیشنر، کاملاً به عواملی مانند آب و هوا، اندازه اتاق و بودجه مشتری بستگی دارد. کولرهای هوا باید در آب و هوای خشک استفاده شوند، در حالی که ایرکاندیشنر بهترین گزینه برای هر دو آب و هوای مرطوب و خشک هستند.
منبع: (لینک)
نظرات کاربران