کابلها را میتوان مهمترین اجزاء در سیستمهای الکتریکی و انتقال جریان برق دانست که وجود هر نوع اشکال در آنها میتواند باعث بروز اختلال در کل سیستم شود؛ به همین دلیل انتخاب کابل مناسب برای هر سیستم از اهمیت زیادی برخوردار است. آلومینیوم فلزی است که به دلیل رسانایی خوب، بعد از فلزات گرانقیمتی مانند طلا، نقره و مس به عنوان هادی در کابل مورد استفاده قرار میگیرد. معمولا نام کابل آلومینیومی در کنار کابل مسی میآید و همیشه افراد در انتخاب کابل مناسب از نوع هادی مسی یا آلومینیومی بر سر دو راهی قرار میگیرند.
کابل آلومینیوم چیست؟
یکی از انواع پرکاربرد کابل به حساب میآید که هادی به کار رفته در آن از جنس آلومینیوم است. هر چند قدرت رسانایی آلومینیوم در مقایسه با مس کمتر است اما مزیتهای اقتصادی آن و همچنین نگرانیهایی که بابت مسائل زیست محیطی وجود دارد باعث شده که کابل آلومینیومی به جایگزین مناسبی برای کابلهای مسی تبدیل شود. گسترش و توسعه روزافزون زیرساختهای شهری در دنیای امروز که نیاز به منابع انرژی پایدار بیش از گذشته وجود دارد، کابلهای آلومینیومی میتوانند با کاهش تلفات در خطوط انتقال برق و افزایش کارایی و دوام شبکه، نقش مهمی در ارتقاء کیفیت تأمین برق ایفا کنند.
کاربرد کلی کابل آلومینومی
یکی از مواردی که در زمان خرید کابل آلومینیوم باید مورد توجه قرار بگیرد، موارد کاربرد این نوع کابل است. از مهمترین موارد کاربرد کابل آلومینیومیدر صنایع مختلف میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تولید انواع ترانسفورماتور و موتورهای ولتاژ
- خطوط انتقال و خطوط برق
- بکارگیری در شبکههای آب برای کابل کشی
- تولید آنتن تلویزیون
- بکارگیری در سیستم توزیع برق در خطوط محلی، ساختمانهای مسکونی، خطوط انتقال نیرو و برخی از هواپیماها
- بکارگیری برای انتقال برق در خطوط هوایی به ویژه در ولتاژهای بالا
انواع کابل آلومینیوم
کابلهای آلومینیومی را بر اساس ساختار و کاربردی که دارند میتوان به چند دسته تقسیمبندی کرد.
1- کابل آلومینیومی زمینی
یکی از بهترین انواع کابلهای آلومینیومی است که در بازار موجود بوده و میتوان از آنها در محدوده ولتاژ اسمی 0.6 تا 1 کیلوولت استفاده کرد. در خصوص کابلهای آلومینیومی زمینی باید گفت که این کابلها در انواع 2، 3 و 4 رشته تولید و به بازار عرضه میشوند. از کابلهای زمینی به طور معمول در پروژههایی استفاده میشود که به سطح ولتاژ پایین نیاز دارند. از مهمترین موارد کاربرد کابل آلومینیومی زمینی میتوان به استفاده از پروژههای انتقال نیرو و برقرسانی اشاره کرد. این کابلها در سایزهای مختلف وجود دارند که مدل 6*2 آن بیشتر کاربرد را دارد.
2- کابل آلومینیومی هوایی
همانطور که از نام این نوع کابل آلومینیومی مشخص است، به منظور استفاده در فضاهای بیرونی مانند دکلها و تیرهای برق طراحی شده است. در خصوص کابلهای آلومینیومی هوایی باید گفت که در سه نوع مختلف در دسترس هستند که شامل موارد زیر است:
- کابل آلومینیوم هوایی ACC: در این نوع کابل از مس آنیل شده به عنوان هادی استفاده شده و به این دلیل که در ساختار آن، هادی کابلها با طول یکسان به هم تابیده شده، از نیروی کششی بالایی برخوردار است. از این نوع کابل هوایی میتوان در ولتاژهای متوسط و کم استفاده کرد.
- کابل آلومینیوم هوایی AAAC: در این نوع از کابلهای هوایی از آلیاژهای آلومینیوم به عنوان هادی استفاده شده است. به همین دلیل بهترین گزینه برای استفاده در شبکههای ولتاژ بالا به حساب میآیند.
- کابل آلومینیوم هوایی ACSR: این نوع از کابلهای آلومینومی هوایی نیز معمولا در شبکههای ولتاژ بالا مورد استفاده قرار میگیرند. مهمترین ویژگی این نوع کابل استفاده از یک نوع مهار فولادی است که باعث میشود کابل از استحکام بالایی برخوردار باشد.
3- کابل آلومینیوم خودنگهدار
یکی از پرکاربردترین انواع کابل آلومینیومی که در بازار وجود دارد، به نام کابل خودنگهدار شناخته میشود. این نوع کابلها که دارای هادی آلومینیومی هستند بیشترین کاربرد را در تأسیسات تک فاز و سه فاز دارند. این کابلها که در بازار با نام کابل ABC نیز شناخته میشوند، رشته سیمهایی هستند که با ماده پلی اتیلن یا XLPE عایق شدهاند. این نوع کابلها از ایمنی بالایی برخوردار بوده و نصب آسانی دارند.
زره کابل آلومینیومی
در زمان خرید کابل آلومینیومی باید به این موضوع دقت کرد که این کابلها در دو مدل زرهدار و بدون زره تولید و به بازار عرضه میشوند. در خصوص کابلهای زرهدار باید گفت که دوام بالا و کیفیت خوب از مهمترین ویژگیهای آنها به حساب میآید. به همین دلیل از این نوع کابلها بیشتر به صورت دفنی و زیر زمین استفاده میشود. کابلهای زرهدار در برابر عواملی مانند اشعه خورشید و فرابنفش، مواد شیمیایی، شعله و… از مقاومت خوبی برخوردار هستند.
ویژگیها و خصوصیات کابل آلومینیومی زرهدار آن را به بهترین گزینه برای استفاده در محیطهایی تبدیل کرد که در آنها امکان وارد شدن صدمات فیزیکی به کابل وجود دارد. استفاده از عایق XPLE در این کابلها باعث شده که مقاومت و دوام آنها به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کند. در صورتی که نیاز به کابلکشی در محیطهایی با شرایط سخت فیزیکی وجود دارد بهترین گزینه کابل زرهدار است در غیر اینصورت میتوان از کابلهای بدون زره استفاده کرد که قیمت مناسبتر و وزن کمتر داشته و نصب آنها به راحتی انجام میشود.
راهنمای خرید کابل آلومینیومی
همانطور که اشاره شد یکی از بهترین کارهایی که در زمان خرید کابل آلومینیوم میتوان انجام داد، انتخاب کابل بر اساس محاسبات به صورت دقیق است تا کابل بتوانند با کیفیتی مشابه کابل مسی عمل کند. به غیر از استفاده از جداول محاسباتی، نکات دیگری وجود دارد که توجه به آنها کمک میکند بتوان بهترین نوع کابل آلومینیومی را انتخاب و خریداری کرد.
1- تعیین نیازهای اولیه
برای انتخاب بهترین کابل آلومینیومی باید توان و جریان مورد نیاز برای سیستم را مشخص کرد. در مرحله بعدی باید محیط نصب را از این نظر که داخلی یا خارجی است یا در زمین یا به صورت هوایی نصب میشود، در نظر گرفت. شرایط محیطی مانند دما، رطوبت و تماس با مواد شیمیایی نیز مهم بوده و باید مورد توجه قرار بگیر.
2- بررسی استانداردهای درج شده روی محصول
برای تولید کابلهای مختلف توسط تولیدکنندگان استانداردهای محلی و بینالمللی وجود دارد؛ به همین دلیل در زمان انتخاب کابل آلومینیومی باید از تولید آن بر اساس استانداردها اطمینان حاصل کرده و نشانهای استاندارد را مورد توجه قرار داد.
3- تعیین سایز و سطح مقطع کابل
در خصوص انتخاب کابل آلومینیومی توجه به سایز اهمیت زیادی دارد که باید بر اساس جریان، ولتاژ و طول مسیر تعیین شود. سطح مقطع کابل نیز باید مناسب باشد تا بتوان از حداکثر جریان مجاز بدون افزایش بیرویه دما بهرهمند شد.
4- توجه به کیفیت و ضمانت
یکی از مهمترین نکات در خصوص خرید کابل آلومینیومی این است که کابل را از فروشندههای معتبر که میتوان از کیفیت محصولات آنها اطمینان حاصل کرد، خریداری کنید. همچنین در زمان خرید بررسی کنید که کابل مورد نظر دارای ضمانت و همچنین پشتیبانی فروشنده و تولیدکننده باشد.
5- نصب و نگهداری
زمانی که برای خرید کابل آلومینیومی اقدام میکنید، از فروشنده درباره توصیههای خاص که در نصب و نگهداری کابل اهمیت دارد سوال کنید. همچنین ارائه خدمات پس از فروش و راهنمای نصب توسط فروشنده را مورد بررسی قرار دهید.
6- تعیین بودجه و هزینه
در زمان خرید کابل آلومینیومی به غیر از قیمت خرید کابل یابد هزینههای مربوط به نصب، تعمیر، نگهداری و جایگزینی بالقوه را نیز در نظر گرفت؛ زیرا خرید کابل صرفاً ارزان ممکن است در بلند مدت در صورتی که کیفیت پایینی داشته باشد، گران تمام شود.
جمعبندی
کابلهای آلومینیومی یکی از پرکاربردترین انواع کابل در شبکههای انتقال و توزیع برق و همچنین سیستمهای الکتریکی مختلف هستند که به دلیل برخی از ویژگیها مانند وزن سبک، قیمت ارزان و همچنین نصب آسان تقاضا برای استفاده از آن به جای کابلهای مسی روز به روز در حال افزایش است. با این حال کابلهای مسی و آلومینیومی از نظر جنبههای مختلف دارای تفاوتهایی هستند که در زمان انتخاب و خرید کابل آلومینیومی باید این تفاوتها مورد توجه قرار بگیرد تا بتوان بهترین کابل با عملکرد مشابه کابل مسی خریداری کرد.
نظرات کاربران