کابلشو (Cable Lug) یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین تجهیزاتی است که در سیستم‌های الکتریکی به خصوص تابلوهای برق مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابلشو از جمله تجهیزات غیر الکتریکی در تابلوهای برق است که وظیفه اتصال و برقراری جریان الکتریکی بین هادی کابل با سایر تجهیزات الکتریکی را بر عهده دارد. در واقع زمانی که نوع هادی جریان الکتریکی تغییر کند باید از این وسیله برای برقراری اتصال استفاده کرد.
در صورتی که از کابلشوی مناسب در تابلوهای برق استفاده شود، می‌توان اتصال مستحکم بین کابل و محل اتصال برقرار کرده و به این ترتیب تمام سطح مقطع کابل را در انتقال جریان الکتریکی درگیر کرد. استفاده از کابلشو در محل اتصال از پراکندگی رشته‌های کابل جلوگیری کرده و خطر اتصال کوتاه و برق‌گرفتگی را از بین می‌برد. این ابزار کاربردی که در برابر خوردگی مقاوم است، ساختار ساده‌ای دارد که شامل برل یا ساقه و سطح تماس کابلشو با شینه است.
روش‌های نصب کابلشو
کابلشو یکی از تجهیزات کاربردی در صنعت برق است که به صورت گسترده در تابلوهای برق به منظور برقراری اتصال بین کابل‌ها و تجهیزات الکتریکی مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. روش‌های نصب کابلشو با توجه به نوع و ساختار متفاوت بوده و به همین دلیل از روش‌های مختلفی برای نصب آن‌ها استفاده می‌شود. لذا آشنایی با نحوه نصب کابلشو در تابلوهای برق به منظور برقراری اتصال صحیح از اهمیت زیادی برخوردار است.
1- روش پرس‌کاری
یکی از روش‌های نصب کابلشو در تابلوهای برق روش پرس‌کاری است که برای انواع کابلشوهای پرسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش به یک دستگاه پرس نیاز است که بتوان با استفاده از آن کابلشو را به کابل پرس کرد. این نوع روش نصب کابلشو از دوام و استحکام بالایی برخوردار است و به دو روش پرس هیدرولیکی و پرس دستی انجام می‌شود.
2- پرس هیدرولیکی (پرس کابلشو)
یکی از روش‌های پرس‌کاری کابلشو است که در آن از یک دستگاه پرس هیدرولیکی استفاده می‌شود که فرایند پرس‌کاری را با فشار روغن انجام می‌دهد. این روش برای اتصال کابلشوهایی که سایز بزرگتر دارند، مناسب است. دستگاه‌های پرس هیدرولیکی که در این روش مورد استفاده قرار می‌گیرد از اجزای زیر تشکیل شده است:
- بازوی متحرک
- بازوی ثابت
- فکی نگهدارنده لقمه‌های پرس
- پیچ تنظیم برای حرکت فک پرس
- لقمه‌های پرس
در مورد لقمه‌های پرس باید به این موضوع اشاره کرد که در سایزها و اندازه‌های مختلف در بازار وجود دارند و در انتخاب آن‌ها باید به سایز کابلشو دقت شود. در صورتی که کابلشو از نوع مسی باشد، سایز لقمه برابر با سایز کابلشو انتخاب می‌شود اما در کابلشوهای آلومینیومی با توجه به ضخامت دیواره کابلشو و همچنین استحکام کمتر آلومینیوم، سایز لقمه دو سایز بزرگتر از سایز کابلشو در نظر گرفته می‌شود.
در این روش پس از این که اولین پرس انجام شد، در صورت عدم رضایت از لقمه یک سایز بزرگتر از کابلشو استفاده می‌شود. برای درک بهتر این موضوع به عنوان مثال اگر کابلشوی مسی سطح مقطع 50 میلی‌متر مربع داشته باشد، باید از لقمه سایز 50 برای پرس استفاده شود. اما در مورد کابلشو آلومینیومی، ابتدا باید از لقمه 95 استفاده کرد. در صورتی که پرس رضایت‌بخش نبود در مرحله بعدی از لقمه سایز 70 استفاده می‌شود.
3- پرس دستی
یکی از روش‌ها اتصال کابلشو به حساب می‌آید که در آن کابلشو با استفاده از فشار دست پرس شده و در محل اتصال نصب می‌شود. پرس دستی بهترین گزینه برای نصب کابلشوهایی است که سطح مقطع کم دارند. از مهم‌ترین اجزای پرس دستی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بازوی متحرک
- بازوی ثابت
- فَکی نگهدارنده لقمه‌های پرس
4- روش پیچی (Shear Bolt Connector)
در این روش برای اتصال کابلشو در محل مورد نظر از پیچ استفاده می‌شود. معمولا این کابلشوها دارای دو حفره برای قرار گرفتن پیچ هستند که پس از قرار گرفتن کابل در داخل کابلشو، پیچ‌ها در محل نصب به قدری پیچانده و محکم می‌شوند که هرز نشوند.
مراحل نصب کابلشو
نصب کابلشو به عنوان یکی از کاربردی‌ترین تجهیزات سیستم‌های الکتریکی در چند مرحله انجام می‌شود. برای نصب دقیق و اصولی کابلشو، این مراحل باید به درستی و گام به گام انجام شوند:
- در مرحله اول باید عایق کابل به اندازه طول کابلشو جدا شود. برای انجام این کار می‌توان از ابزارهای مختلف مانند کابل‌بر یا یک چاقوی تیز استفاده کرد.
- در این مرحله باید هادی کابل در داخل کابلشو قرار داده شود.
- در مرحله سوم پس از قرارگیری هادی در داخل کابلشو باید با استفاده از دستگاه پرس، عملیات پرس‌کاری انجام شود. اگر کابلشو از نوع پیچی باشد، پیچ‌ها باید تا حدی سفت شوند که هرز نشوند.
- در مرحله آخر باید از یک وارنیش مناسب استفاده کرده و روی عایق کابل و همچنین ساقه کابلشو را پوشاند. در مورد وارنیش باید به این نکته دقت شود که سطح مقطع آن باید متناسب با سطح مقطع کابلشو باشد.
نکاتی که در هنگام نصب کابلشو باید بدانید
نصب کابلشو و استفاده از آن یک فرایند دقیق است؛ به همین دلیل در زمان نصب این وسیله در تابلوهای برق، یک سری نکات باید مورد توجه قرار بگیرد:
- کابل در زمان نصب کابلشو به کمک یک گیره ثابت نگه داشته شود.
- در زمان نصب کابلشو از دستکش محافظ و مخصوص استفاده شود.
- در صورت تمایل به نصب کابل به کابلشو با زاویه 90 درجه بهتر است از کابلشوهای زاویه‌دار استفاده شود.
- در هنگام پرس کردن کابلشو به این نکته توجه شود که سطح تخت آن با شینه در یک راستا قرار بگیرد.
- پرس‌کاری برای نصب کابلشو باید بعد از سطح خمیده آن انجام بگیرد.
- سطح کابلشو قبل از پرس‌کاری و نصب باید به صورت کامل تمیز شود
- شعله‌ای که برای حرارت دادن وارنیش مورد استفاده قرار می‌گیرد باید از بالا زرد و از پایین آبی باشد.
معروف‌ترین برندهای کابلشو کدامند؟
کابلشوهای در انواع مختلف توسط برندهای متفاوت تولید شده و به بازار عرضه می‌شوند که هر کدام از قیمت‌های مختلفی برخوردار هستند. البته به غیر از بند عوامل دیگری مانند سایز، جنس و نوع نصب وجود دارند که در تعیین قیمت انواع کابلشو در بازار مؤثر هستند. از جمله معروف‌ترین و بهترین برندهای کابلشو در بازار ایران و جهان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برند ETS
- برند ZMS
- برند RCCN
- برند DeDe
- برند آروین اتصالات نوین
- برند رهیل
- برند کلاته
- برند کلوته
جمع‌بندی
کابلشو یک ابزار مهم و کاربردی است که به منظور اتصال کابل به شینه و سایر تجهیزات الکتریکی به کار گرفته می‌شود. از این ابزار به صورت گسترده در تابلوهای برق برای اتصالات مختلف استفاده می‌شود. نصب کابلشو تأثیر قابل توجهی در عملکرد اتصالات مختلف در تابلوهای برق دارد؛ به همین دلیل نصب آن باید به روش صحیح و اصولی انجام شود. روش‌های مختلفی برای نصب این ابزار وجود دارد که با توجه به نوع کابلشو متفاوت است. آشنایی با روش و مراحل نصب و اجرای دقیق آن و رعایت نکاتی که در زمان نصب باید مورد توجه قرار بگیرد باعث می‌شود که بتوان با استفاده از کابلشو اتصال مستحکم و پایدار برقرار کرد.
نظرات کاربران