قطع ناگهانی جریان برق می‌تواند باعث ایجاد مشکلات جدی در حوزه‌های مختلف شود. امروزه برای تامین جریان برق مورد نیاز تجهیزات حساس در حوزه‌هایی با فعالیت‌های ویژه از باتری یو پی اس UPS استفاده می‌شود. باتری UPS یا همان منبع تغذیه بدون وقفه یک تجهیز منحصر به فرد است که در زمان برقرار بودن جریان برق، این انرژی ارزشمند را در خود ذخیره می‌کند. سپس در صورت قطع شدن جریان برق، باتری وارد مدار شده و انرژی تجهیزات متصل شده به آن را تامین خواهد کرد. نکته مهمی که در مورد باتری ups وجود دارد؛ رفع نوسانات و نویز جریان برق است. در واقع باتری‌های یو پی اس نه تنها برق را تامین می‌کنند، بلکه نویز و نوسان را نیز برطرف کرده و یک جریان پاک عرضه خواهند کرد.
به این ترتیب تجهیزات متصل شده به یو پی اس با مشکلات ناشی از دریافت جریان نوسانی و نویزدار مواجه نخواهند شد. در حال حاضر انواع مختلفی از باتری یو پی اس تولید می‌شوند و هر یک از آن‌ها در دسته‌های باتری سلولی، لیتیوم یون و اسید سرب قرار می‌گیرند. برای افزایش طول عمر و بهبود کارایی باتری‌های ups نیز باید اقدامات مهمی انجام دهید. در ادامه مطلب به بررسی شرایط و روش نگهداری از باتری یو پی اس می‌پردازیم.
سرویس دوره ای
بر خلاف تصور بسیاری از دارندگان باتری یو پی اس، این منبع تغذیه بدون وقفه به انجام سرویس دوره‌ای نیاز دارد. همه باتری‌های یو پی اس باید به صورت منظم توسط تکنسین‌های حرفه‌ای نمایندگی‌های مجاز بررسی شوند. اتصالات، سرباتری‌ها، میزان اسید، مقدار حرارت و ابعاد باتری از جمله مهم‌ترین موضوعاتی هستند که باید در مورد باتری‌های UPS بررسی شوند. با انجام این کار اگر مشکلات جزئی و ساده‌ای شکل گرفته باشند؛ به موقع برطرف خواهند شد.
انتخاب شارژر و دشارژ مناسب
همانطور که گفتیم باتری یو پی اس در زمان برقرار بودن جریان برق، شارژ شده و برق را ذخیره می‌کند. برای شارژ شدن باتری یو پی اس باید از شارژر مناسب همان باتری استفاده کنید. در غیر این صورت طول عمر باتری کاهش می‌یابد. برخی از باتری‌های ups دارای قابلیت تنظیم جریان شارژ هستند. وجود این قابلیت، نصب و تعویض باتری را متناسب با جریان شارژ، امکان‌پذیر می‌کند. به طور کلی بهترین شارژر برای باتری‌های یو پی اس، شارژر اتوماتیک است. شارژرهای اتوماتیک تکمیل ظرفیت باتری را تشخیص داده و به صورت خودکار فرآیند شارژ شدن را متوقف می‌کنند.
نکته مهم دیگری که در مورد باتری UPS وجود دارد؛ فرآیند دشارژ شدن است. زمانی که از ذخیره انرژی باتری یو پی اس استفاده می‌شود؛ فرآیند دشارژ شدن در حال انجام است. چنانچه ولتاژ مصرفی بیش از مقدار تعیین شده باشد؛ برای یو پی اس مشکلات فنی ایجاد شده و طول عمر آن کاهش می‌یابد. بنابراین هنگام استفاده از یو پی اس باید به حداکثر مقدار ولتاژ مصرفی درج شده در دفترچه راهنما توجه کرده و بیش از حد به باتری فشار وارد نکنید.
عدم استفاده از باتری نو و باتری فرسوده کنارهم
از جمله دیگر نکات مهم برای نگهداری از باتری ups می‌توانیم به عدم استفاده همزمان از یو پی اس نو و فرسوده اشاره کنیم. میزان مقاومت داخلی باتری‌های یو پی اس پس از گذشت مدت زمانی، افزایش می‌یابد. افزایش میزان مقاومت داخلی باتری هم منجر به کاهش مدت زمان پشتیبانی آن می‌شود. به همین علت نباید از باتری‌های نو و فرسوده در کنار هم و به صورت همزمان استفاده کنید.
نصب یو پی اس در جای خشک و خنک
برای افزایش طول عمر باتری یو پی اس باید این منبع تغذیه بدون وقفه را در جای مناسب نصب کنید. محل مناسب برای قرارگیری باتری ups شرایط دمایی مشخصی دارد. دمای مناسب برای باتری‌های یو پی اس 20 تا 30 درجه سانتی گراد است. افزایش دما باعث گرم شدن باتری و تجمع گاز در ساختار آن می‌شود. همزمان با تجمع گاز در باتری ups سوپاپ‌های موجود فعال شده و گاز را تخلیه می‌کنند.
تخلیه گاز یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش دهنده طول عمر یو پی اس محسوب می‌شود. البته یک عامل دیگر هم منجر به تجمع گاز در ساختار باتری خواهد شد. شارژ و دشارژ شدن نامناسب باتری هم باعث افزایش گرمای یو پی اس و تجمع گاز می‌شود. از طرفی محل نصب و قرارگیری UPS باید خشک و غیر مرطوب باشد. به این ترتیب می‌توانید طول عمر باتری‌های یو پی اس را افزایش دهید.
عدم ضربه مکانیکی به باتری
برای افزایش طول عمر و حفظ عملکرد درست یو پی اس باید از وارد کردن ضربه مکانیکی به قسمت‌های مختلف باتری خودداری کنید. وارد شدن ضربه به یو پی اس معمولا هنگام جابه‌جایی باتری انجام می‌شود. بنابراین حین جابه‌جایی یو پی اس باید جوانب احتیاط را رعایت کنید. همچنین باید UPS را در محل مسطح نصب کرده و از قرار دادن باتری به پهلو خودداری کنید.
یکسان بودن ولتاژ باتری ها
مطابق با قوانین تعیین شده برای استفاده از یو پی اس، باتری‌ها باید به صورت سری در کنار یکدیگر قرار گرفته و نصب شوند. بنابراین همه باتری‌های یو پی اس شارژ یکسانی را دریافت می‌کنند. بر همین اساس همه باتری‌ها ولتاژ یکسانی را به مدار وارد خواهند کرد. در صورتی که تعدادی از باتری‌های یو پی اس، ولتاژ متفاوتی داشته باشند؛ نشان دهنده معیوب بودن آن‌هاست. به همین علت همواره باید ولتاژ باتری‌های ups را بررسی کرده و در صورت وجود مغایرت در میزان ولتاژ آن‌ها، مشکل را برطرف کنید.
بررسی اتصالات و سرباتری
در کنار نکاتی که برای نگهداری از باتری یو پی اس و افزایش طول عمر آن نام بردیم، باید به فکر بررسی اتصالات و سرباتری‌ها نیز باشید. هنگام انجام سرویس دوره‌ای باید اتصال باتری‌ها به یکدیگر را بررسی کرده و در صورت وجود مشکلاتی مانند باد کردن دستگاه یا تغییر شکل، ایراد را برطرف کنید. توجه به وضعیت ترمینال باتری‌ها نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. چنانچه ترمینال باتری اکسید شده باشد؛ باید یو پی اس را از مدار خارج کرده و ترمینال‌ها را تمیز کنید.
قرارگیری باتری یو پی اس در کابینت مخصوص
امروزه برای نصب باتری یو پی اس از کابینت یا همان محفظه‌های مخصوص استفاده می‌شود. کابینت‌های یو پی اس از وارد شدن ضربه مکانیکی به باتری، ایجاد اتصال کوتاه و چندین مشکل دیگر جلوگیری می‌کنند. این محفظه‌های خاص از آلیاژهای مناسب، ضخیم و استاندارد تولید می‌شوند. بدنه آن‌ها نیز با رنگ استاتیک پوشش داده شده و ضد زنگ هستند. بنابراین نباید باتری ups را بدون کابینت مناسب نصب کنید.
نکاتی مهم و عمومی در رابطه با روش نگهداری از باتری یو پی اس و افزایش طول عمر
باتری‌های یو پی اس تجهیزاتی با عملکرد منحصر به فرد هستند که برای تامین جریان برق در حوزه‌های مختلف کاربرد دارند. قطع جریان برق در مراکز داده، بیمارستان، کلینیک درمانی، سازمان‌های مهم و… پیامدهای جدی به همراه دارد. به همین علت از باتری یو پی اس به عنوان یک منبع تغذیه بدون وقفه در چنین حوزه‌هایی استفاده می‌شود. با توجه به اهمیت زمینه استفاده از باتری ups باید از این تجهیز ویژه به درستی نگهداری کنید. در قسمت‌های مختلف همین مطلب به چند نکته مهم برای نگهداری از یو پی اس‌ها اشاره کردیم. رعایت نکات نامبرده در ادامه مطلب هم تاثیر مهمی بر افزایش طول عمر و حفظ عملکرد درست یو پی اس دارند:
- از قرار دادن باتری یو پی اس در معرض تابش مستقیم نور آفتاب و افزایش دمای آن خودداری کنید.
- به طور کلی یو پی اس را در محیط‌های غیر سرپوشیده قرار ندهید.
- به میزان رطوبت محل نصب یو پی اس توجه کرده و باتری را در محیط مرطوب نصب نکنید.
- حتما UPS را داخل کابینت مخصوص قرار داده و از نصب آن بر سطح زمین و بدون عایق حرارتی خودداری کنید.
- اشیاء سنگین و فلزی را بر روی باتری ups قرار ندهید.
- از قرار دادن باتری‌های یو پی اس بر روی یکدیگر خودداری کنید.
- از باتری‌هایی که تاریخ انقضای آن‌ها گذشته است، استفاده نکنید.
رعایت همه این نکات در کنار یکدیگر باعث افزایش طول عمر باتری یو پی اس و به صرفه بودن خرید آن می‌شود. نگهداری از باتری‌های یو پی اس سخت نیست، بلکه نیازمند صرف وقت، بکارگیری دقت و انجام بررسی دوره‌ای است.
نظرات کاربران