از تابلو برق در صنایع و منازل برای محافظت از تجهیزات الکتریکی و مدارها استفاده میشود. این وسیله میتواند توزیع برق را در میان وسایل مختلف در خانه و صنایع مدیریت کرده و بهاینترتیب آسیبهای وارد به آن را به حداقل برساند. ما در این مقاله به یکی از سؤالات مهمی که در حوزه برقکاری زیاد پرسیده میشود و آن تفاوت تابلو برق صنعتی و خانگی است، پاسخ میدهیم. پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا مهمترین تفاوتهای تابلو برق صنعتی و خانگی را بررسی کنیم.
تابلو برق صنعتی چیست؟
تابلوهای برق صنعتی مانند قفسههایی هستند که تجهیزات الکتریکی در آنها جای گرفتهاند. این قفسهها هنگام ساخت تابلو برق صنعتی میتوانند فلزی و غیرفلزی باشند. در محفظه انواع تابلو برق صنعتی تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی شامل انواع قطعات، کلیدها و همچنین لوازم حفاظتی و نمایشگرهای برق نصب میشود. از تجهیزات بکار رفته در تابلو برق برای کنترل جریانات ولتاژ، جریان، فرکانس، توان و… استفاده میشود. در تابلو برق صنعتی میتوانید یک جریان الکتریکی بسیار بزرگتر از تابلو برق خانگی داشته باشید. کارخانهها، انبارها و دیگر مکانهای بزرگ صنعتی، همیشه قطعکننده مدار صنعتی را بهعنوان بخشی از سیستم الکتریکی خود خواهند داشت. اگر در یک سیستم الکتریکی بزرگ قطعکنندههای صنعتی نصب نشده باشد، توزیع برق امکانپذیر نخواهد بود.
سه نوع ولتاژ الکتریکی وجود دارد:
- ولتاژ پایین
- ولتاژ متوسط
- فشارقوی
بااینحال، همه قطعکنندههای صنعتی دارای ویژگیها و عملکرد مشترک هستند. قطعکنندههای صنعتی اغلب بر اساس کلاس ولتاژ، نوع ساخت، ویژگیهای ساختاری و نوع قطعکننده طبقهبندی میشوند.
تابلو برق خانگی چیست؟
برق ساختمان بهواسطه انشعابهای برق که از شبکه توزیع کشیده شده، آغاز میشود و در داخل هر آپارتمانی ادامه پیدا میکند. تابلو برق که از ابتدای ساختمان تا داخل هر واحد نصب میشود، وظیفه تقسیم انشعابات برق میان واحدهای مسکونی را برعهده دارد. آنها سیستمهای برق خانگی را از خطرات ناشی از خطای الکتریکی محافظت میکنند. قبل از اینکه قطعکننده مدارهای مسکونی رایج باشند، از فیوزها برای محافظت از سیمکشی معمولی خانه استفاده میشد. تابلو برق خانگی در ابعاد مختلف به بازار عرضه میشود و میتواند بهصورت روکار و توکار استفاده شود.
تابلو برق خانگی به سه دسته تقسیم میشود:
به یاد داشته باشید این تابلوها عملکرد مشابهی دارند، ولی نحوهٔ نصبشان متفاوت است.
- تابلو تقسیم واحد: تابلو برقهای کوچکی که در داخل واحد نصب میشوند از نوع تابلو تقسیم واحد هستند. این محصولات امروزه جایگزین جعبهتقسیمهای قدیمی شدهاند. سیمکشی مربوط به سیستمهای روشنایی، پریزهای برق، سیستمهای جریان ضعیف و … بهصورت جداگانه نصب میشوند و از داخل تابلو تقسیم تغذیه میشوند. این روش سیمکشی سبب میشود تا در صورت وجود اشکال و خطا، برق کل ساختمان قطع نشود. جعبهتقسیم به کمک یک کابل به کنتور نصب میشود.
- تابلو عمومی: در قسمتهای مشترک ساختمان مانند پشتبام، حیاط، راهپله، پارکینگ و … برای تأمین برق از تابلوهای برق عمومی استفاده میشود. این تابلوها اغلب در طبقه همکف و جایی در دسترس نصب میشوند. این تابلو نیز به کمک کابلی از کنتور برق انشعاب میگیرد.
- تابلو کنتور: ابتدا کابلهای اصلی برق در یک ساختمان وارد این تابلو میشوند. این تابلو تأمینکننده همه واحدها و تابلوهای عمومی است. تابلو کنتور عموماً نزدیک ورودی ساختمان قرار میگیرد.
بررسی تفاوت تابلو برق خانگی و صنعتی
1- تفاوت در ساختار
تابلو برقهای صنعتی به علت تحمل میزان جریان بسیار بیشتر نسبت به تابلو برقهای خانگی، دارای تجهیزات قدرتمند و پیچیدهتری هستند. هر دوی این تابلو برقها در یک محفظه فلزی قرار میگیرند و از تعدادی پانل ساخته شدهاند. در تابلو برقهای صنعتی تعدادی سوئیچ، فیوز و قطعکننده مدار وجود دارد که بهوسیله آنها میتوان تجهیزات برقی را کنترل و از آنها محافظت کرد. اما در تابلو برقهای خانگی به دلیل سادگی تجهیزاتشان تنها با استفاده از قطعکنندههای مدار، میتوان از وسایل برقی محافظت کرد.
2- تفاوت در کلیدها
یکی دیگر از تفاوتهای تابلو برق صنعتی و خانگی کلیدها است. به طور معمول قطعکنندههایی که در تابلو برقهای صنعتی استفاده میشوند، از نوع قالبی یا عایقبندیشده هستند که بر اساس استانداردهای NEMA و UL-891 ساخته شدهاند. اما در تابلوهای برق خانگی از قطعکنندههای LV یا فشارضعیف استفاده میشود که بر اساس استاندارد NEMA SG-3 و ANSI C37.20.1 توسعه داده شدهاند.
3- تفاوت در ولتاژ
یکی دیگر از تفاوتها این است که هرکدام از تابلو برقهای صنعتی و خانگی میتوانند سطح ولتاژ متفاوتی را تحمل کنند. تابلو برقهای صنعتی که در دستههای LV، MV و HV قرار گرفتهاند، میتوانند تا ولتاژهای بسیار بالا در حدود 350 کیلوولت را هم تحمل کنند. ولی در تابلوهای برق خانگی در بهترین حالت، تنها تا ولتاژ 600 ولتی را مدیریت خواهند کرد.
4- تفاوت در اندازه
به طور معمول اندازه تابلو برق خانگی کوچکتر از مدلهای صنعتی است و نیاز به فضای نصب کمتری دارد. علت کوچکتر بودن سایز تابلو برق صنعتی این است که تنها نیاز به دسترسی از جلو دارند؛ اما در تابلوهای برق صنعتی باید امکان دسترسی از جلو و پشت فراهم شود و به همین دلیل جای بیشتری اشغال میکنند.
5- تفاوت در کابرد
معمولاً تابلوهای برق صنعتی برای روشنکردن و راهاندازی ترانسفورماتورها، ژنراتورها، خطوط انتقال، موتورها و شبکههای برق استفاده میشوند. هدف از ساخت تابلو برق صنعتی، تأمین و کنترل توان و محافظت از تجهیزات در برابر خطرات الکتریکی است. این تابلوها میتوانند در زمان شناسایی شرایط خطا، منبع تغذیه را قطع کنند. هرچند تابلوهای برق خانگی هم در محافظت از تجهیزات اهمیت زیادی دارند، اما هدف اصلی آنها توزیع برق میان تجهیزات است و میتوانند از اتصال کوتاه یا ورود جریان بیش از حد جلوگیری کنند.
6- اجزای متفاوت
تابلوهای برق خانگی معمولاً از فیوزهایی تشکیل شدهاند که جریان برق را در صورت نیاز قطع میکنند. همچنین یکسری اجزای کنترلی مانند رلههای حفاظتی و ترانسفورماتورهای جریان در آنها وجود دارد که بر روی هدایت نیرو نظارت میکنند. در مقابل تابلوهای برق صنعتی دارای تجهیزات کنترلی پیشرفتهتری هستند که میتوانند چندین منبع برق متصل را کنترل کنند و از فرکانس سنجها ساخته شدهاند. همچنین شیوههایی برای حمل یا توزیع برق ورودی از منبع به بخشهای مختلف تأسیسات در آنها تعبیه شده است.
7- ایمنی متفاوت
تفاوت تابلو برق صنعتی و خانگی از نظر ایمنی چندان زیاد نیست؛ اما میتوان آن را بهعنوان یک جنبه مقایسه در نظر گرفت. تابلوهای صنعتی معمولاً در جعبههای فلزی قرار داده میشوند که باید در محیط داخلی نصب شوند. اما تابلوهای برق خانگی دارای محفظههای چوبی هستند که قابلیت نصب در فضای بیرونی را هم دارند.
8- قیمت متفاوت
یکی از مهمترین مواردی که در تفاوت تابلو برق صنعتی و خانگی باید به آن توجه شود، هزینه ساخت است. همانطور که میدانید تابلو برقهای صنعتی معمولاً با جریان و ولتاژ بالاتری سروکار دارند، پس باید از تجهیزات قویتری در آنها استفاده شود تا بتواند جریان را به طور مؤثرتری توزیع کند. در نتیجه قیمت تابلو برقهای صنعتی خیلی بیشتر از تابلوهای خانگی است.
نظرات کاربران